Wat is een maatschap?
Een maatschap is een overeenkomst tussen minstens twee (rechts)personen om samen een onderneming uit te baten of gezamenlijk vermogen te beheren. De vennoten brengen geld, arbeid of goederen in, met als doel het behaalde vermogensvoordeel te verdelen onder elkaar.
Kenmerken van een maatschap:
- Minimaal twee vennoten (natuurlijke of rechtspersonen).
- Geen rechtspersoonlijkheid.
- Transparante structuur: de vennoten zijn rechtstreeks belast op hun deel van het rendement.
- Flexibele vennootschapsvorm, volledig op maat te structureren.
Praktisch voorbeeld:
Ouders richten een maatschap op om hun vastgoed en beleggingsportefeuille fiscaal voordelig over te dragen aan hun kinderen, zonder de controle over het vermogen te verliezen.
Waarom kiezen voor een maatschap?
Een maatschap biedt verschillende voordelen, zowel op het vlak van successieplanning als in professionele samenwerkingen:
1. Successieplanning
- Ouders behouden zeggenschap over het ingebracht vermogen.
- Fiscale optimalisatie door gebruik te maken van de schenking van aandelen.
- Voorkomen van verdeeldheid over het familievermogen na overlijden.
2. Kostenbeheersing voor vrije beroepen
- Dokters, kinesisten en tandartsen kunnen via een maatschap hun gezamenlijke kosten verdelen en samen investeren.
- Verdeling van gemeenschappelijke kosten zoals huur, personeelskosten en apparatuur.
3. Eenvoudige structuur en beperkte administratie
- Geen publicatieplicht van de jaarrekening.
- Beperkte boekhoudkundige verplichtingen.
- Flexibiliteit bij het bepalen van de interne werking en bevoegdheden.
Juridische aspecten van de maatschap
Met de invoering van het nieuwe Wetboek van Vennootschappen en Verenigingen (WVV) zijn enkele belangrijke terminologische en juridische wijzigingen doorgevoerd:
Nieuwe terminologie:
- Maten → Vennoten
- Deelbewijzen → Aandelen
- Beheerders → Zaakvoerders
- Doel van de maatschap → Voorwerp van de vennootschap
Wat betekent dit concreet?
- De maatschap is nu formeel erkend als onderneming.
- De vennoten zijn hoofdelijk aansprakelijk voor de schulden van de maatschap.
- Aanpassingen aan bestaande statuten zijn noodzakelijk om in lijn te blijven met het WVV.
Hoe richt je een maatschap op?
Een maatschap oprichten is relatief eenvoudig:
- Onderhandse overeenkomst:
- Een maatschap kan worden opgericht via een onderhandse akte.
- Er is geen verplichte tussenkomst van een notaris nodig.
- Inschrijving in de Kruispuntbank van Ondernemingen (KBO):
- De maatschap moet zich registreren in de KBO.
- De uiteindelijke begunstigden (UBO’s) moeten worden aangegeven in het UBO-register.
- Inbreng en aandelen:
- De vennoten brengen geld, goederen of arbeid in.
- In ruil krijgen ze aandelen in de maatschap, die het recht op de winst vertegenwoordigen.
- Zaakvoerder aanstellen:
- De statuten bepalen wie als zaakvoerder optreedt.
- De bevoegdheden van de zaakvoerder worden vastgelegd in de statuten.
💡 Tip: Bij successieplanning worden de ouders vaak als zaakvoerders aangesteld, zodat ze controle behouden over het ingebrachte vermogen.
Boekhoudkundige verplichtingen van een maatschap
Een maatschap heeft geen rechtspersoonlijkheid, maar moet wel een eenvoudige boekhouding voeren:
Eenvoudige boekhouding:
- Een overzicht van inkomsten en uitgaven volstaat.
- Financiële staten van de bank worden vaak gebruikt als basis voor de boekhouding.
Dubbele boekhouding (indien omzet > 500.000 euro):
- Pas verplicht als de maatschap jaarlijks meer dan 500.000 euro omzet realiseert.
- In dat geval moet een jaarrekening worden opgesteld, maar deze hoeft niet gepubliceerd te worden.
Geen publicatieplicht:
Er is geen verplichte publicatie van de jaarrekening bij de Nationale Bank van België (NBB).
Voordelen van een maatschap
- Fiscaal transparant: enkel de vennoten worden belast, niet de maatschap zelf.
- Geen kapitaalvereiste bij oprichting.
- Flexibele structuur en statuten.
- Bescherming van het familievermogen via schenkingen en zeggenschapsbehoud.
- Gemakkelijk op te richten en te beheren.
Conclusie
De maatschap is een veelzijdige vennootschapsvorm die zich uitstekend leent voor zowel successieplanning als kostenverdeling tussen professionele vennoten. De eenvoudige oprichting, beperkte administratieve lasten en fiscale transparantie maken het een bijzonder aantrekkelijk vehikel.
Benieuwd naar hoe een maatschap jouw vermogen kan beschermen en optimaliseren? Neem vandaag nog contact op met Buttonwood voor een vrijblijvend adviesgesprek!
Meer lezen? Bekijk ook onze blog over de maatschap door de bril van de successieplanner, de maatschap als instrument voor successieplanning en de maatschap door de bril van Vlabel.
