Wat is een maatschap?
Een maatschap is een samenwerkingsovereenkomst tussen minstens twee partijen (personen of rechtspersonen) die middelen, arbeid of goederen inbrengen met als doel winst of vermogensvoordeel te delen. Vaak wordt de maatschap gebruikt voor vermogensbeheer en successieplanning, waarbij ouders hun vermogen overdragen aan hun kinderen zonder het volledige beheer uit handen te geven.
De maatschap biedt de unieke mogelijkheid om controle over het vermogen te behouden, terwijl het juridische eigendom overgaat naar de volgende generatie. Hierdoor kunnen ouders nog steeds beslissingen nemen over het beheer van het vermogen, terwijl het uiteindelijke eigendom bij de kinderen ligt.
Flexibiliteit en eenvoud
Een van de grootste voordelen van de maatschap is de eenvoudige oprichting. In tegenstelling tot andere vennootschapsvormen is een maatschap snel en eenvoudig op te richten via een onderhandse overeenkomst. Een notariële akte is niet vereist, wat tijd en kosten bespaart.
Bij de oprichting moeten wel enkele formaliteiten worden vervuld:
- Registratie bij de Kruispuntbank van Ondernemingen (KBO) – Dit zorgt ervoor dat de maatschap officieel wordt erkend als onderneming.
- Melding van de uiteindelijke begunstigden (UBO) – De begunstigden van het vermogen binnen de maatschap moeten worden geregistreerd in het UBO-register.
De maatschap biedt hierdoor een juridisch kader dat flexibel genoeg is om aan te passen aan de specifieke noden van de ondernemer, terwijl de administratieve last beperkt blijft.
Toepassing in successieplanning
De maatschap is bijzonder geschikt voor successieplanning. Door middel van een schenking van de aandelen van de maatschap kunnen ouders het vruchtgebruik van hun vermogen behouden, terwijl de kinderen de blote eigendom verkrijgen.
Hoe werkt het in de praktijk?
- Ouders richten een maatschap op en brengen bijvoorbeeld een effectenportefeuille of vastgoed in.
- De aandelen van de maatschap worden geschonken aan de kinderen, terwijl de ouders het vruchtgebruik behouden.
- De ouders blijven beslissingsbevoegd over het beheer van het vermogen en ontvangen nog steeds de inkomsten (zoals dividenden of huurinkomsten).
- Na het overlijden van de ouders gaan de aandelen automatisch over naar de kinderen zonder dat er erfbelasting wordt geheven.
Deze techniek maakt het mogelijk om controle en inkomsten te behouden zonder dat er erfbelasting betaald hoeft te worden.
Nieuwe beslissingen van Vlabel
De Vlaamse Belastingdienst (Vlabel) heeft in augustus 2024 twee belangrijke beslissingen (VB 24036 en VB 24035) gepubliceerd die de mogelijkheden van de maatschap als planningstechniek verder bevestigen.
Wat houden deze beslissingen in?
- De bierroute blijft geldig – Vlabel erkent dat het overdragen van roerende goederen via de maatschap nog steeds fiscaal voordelig is, mits correct gestructureerd.
- Controlebehoud is mogelijk – Zolang de schenker het vruchtgebruik behoudt en het beheer van de maatschap juridisch correct is vastgelegd, wordt dit niet automatisch beschouwd als fiscaal misbruik.
- Geen erfbelasting bij overlijden – Mits de statuten van de maatschap correct zijn opgesteld, kunnen de kinderen de volle eigendom verkrijgen zonder dat er erfbelasting wordt geheven.
Deze beslissingen bevestigen dat de maatschap nog steeds een krachtig instrument is voor fiscale optimalisatie en vermogensplanning.
De bierroute als fiscaal voordeel
Sinds het sluiten van de zogenaamde “kaasroute” in 2020, waarbij roerende goederen konden worden geschonken via een buitenlandse notaris zonder belasting, is de bierroute uitgegroeid tot een populair alternatief.
Hoe werkt de bierroute?
- Ouders richten een maatschap op en brengen roerende goederen in (zoals aandelen of kunst).
- De aandelen van de maatschap worden rechtstreeks geschonken aan de kinderen zonder tussenkomst van een notaris.
- Omdat deze schenking niet verplicht geregistreerd hoeft te worden, is er geen schenkbelasting verschuldigd.
De bierroute biedt dus een fiscaal aantrekkelijke manier om vermogen over te dragen zonder directe belastingdruk.
Voordelen van de maatschap
De maatschap biedt verschillende juridische en fiscale voordelen, waardoor het een interessante keuze blijft voor ondernemers die hun vermogen efficiënt willen structureren en overdragen.
1. Flexibele oprichting en beheer
- Snel en eenvoudig op te richten via een onderhandse overeenkomst.
- Geen notariële akte vereist.
2. Fiscale optimalisatie
- Vermijden van erfbelasting door schenking van aandelen met behoud van vruchtgebruik.
- Gebruik van de bierroute voor belastingvrije overdracht van roerende goederen.
3. Controlebehoud
- Ouders blijven beslissingsbevoegd over het beheer van het vermogen.
- Inkomsten uit het vermogen blijven behouden voor de ouders.
4. Eenvoudige boekhouding
Conclusie
De maatschap blijft een waardevol instrument voor ondernemers die hun vermogen efficiënt willen beheren en overdragen. Dankzij de recente beslissingen van Vlabel en de mogelijkheden van de bierroute biedt de maatschap nog steeds een fiscaal voordelige manier om vermogen te structureren en te beschermen.
Wil je ontdekken hoe een maatschap jouw vermogen kan optimaliseren en beschermen? Bij Buttonwood bieden we maatwerk en begeleiden we je stap voor stap bij het opzetten en optimaliseren van jouw maatschap.
Neem vandaag nog contact met ons op voor persoonlijk advies en bouw aan een sterke financiële toekomst.
Meer lezen? Bekijk ook onze blog over de maatschap door de bril van de jurist, de maatschap als instrument voor successieplanning en de maatschap door de bril van de successieplanner.
